สมุนไพรไทยกับสุขภาพ โดย…บ้านคุณหมอ
ชื่ออื่นๆเช่น ขี้คาก,ชุมเห็ดใหญ่,ตะลีพอ,ลับมีนหลวง,หมากกะลิงเทศ,Candela bra-bush,Ringworm bush,Seven golden-candle stick
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cassia alata Linn. วงศ์ LEGUMINOSAE.
เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่ม
ใบ ใบประกอบแบบขนนก แผ่นใบย่อยรูปขอบขนานแกมรูปรี โคนใบมน ปลายใบมนหรือเว้าเล็กน้อย ขอบใบเรียบมีสีแดง
ดอก เป็นดอกช่อใหญ่ ตามง่ามใบใกล้ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบ สีเหลืองรุ)ไข่เกือบกลมหรือรูปซ้อน
ผล เป็นผลฝักรูปไม้บรรทัด ฝักแก่สีดำและแตกตามยาว
เมล็ด มีลักษณะรูปสี่เหลี่ยม ผิวขรุขระ สีดำ
สรรพคุณ
ราก เป็นยาเบื่อพยาธิ ทำให้หัวใจเต้นปกติ ขับปัสสาวะ แก้กษัยเส้น เป็นยาระบายอ่อนๆ แก้พยาธิผิวหนัง และขับไส้เดือน ถ่ายพยาธิในลำไส้ ถ่ายเสมหะ แก้หิดและสิว แก้คุดทะราด แก้โรคผิวหนัง
ต้น ขับพยาธิไส้เดือน แก้คุดทะราดและกลากเกลื้อน แก้กษัยเส้น ขับปัสสาวะ ทำให้หัวใจเป็นปกติ แก้ท้องผูก แก้สิว แก้หิด
เปลือกต้น แก้โรคผิวหนัง แก้กลากเกลื้อน เป็นยาระบายท้อง สมานท้องแก้มุตกิด
ดอก เป็นยาระบายอ่อนๆ เป็นยาถ่ายพยาธิ ทำให้ผิวหนังดี แก้กษัยเส้น บำรุงหัวใจ แก้ท้องผูก ขับปัสสาวะ
ใบ แก้กลากเกลื้อน แก้กษัย ขับปัสสาวะ แก้ท้องผูก ทำให้หัวใจเป็นปกติ แก้โรคผิวหนัง สมานท้อง แก้มุตกิด เป็นยาเบื่อพยาธิ
ฝัก ขับพยาธิตัวตืด ไส้เดือน เป็นยาระบาย
ทั้งต้น ขับพยาธิไส้เดือน ถ่ายพิษตานซางเด็ก แก้โรคผิวหนัง ถ่ายเสมหะ
ไม่ระบุส่วนที่ใช้ แก้ตานซาง ท้องขึ้น นอนไม่หลับ ขับพยาธิลำไส้ ถ่ายเสมหะ
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
แก้ปวด ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา ต้านยีสต์ ลดการอักเสบ ขับปัสสาวะ ก่อกลายพันธุ์ของพืช ต้านการก่อกลายพันธุ์ ยับยั้งเนื้องอก เร่งการสมานแผล ลดระดับน้ำตาลในเลือด ยับยั้งเบาหวาน เป็นยาระบาย แก้แพ้ ต้านการหดเกร็งของลำไส้ ฆ่าแมลง มีฤทธิ์เบื่อปลา ทำให้แท้ง