สมุนไพรไทยกับสุขภาพ โดย…บ้านคุณหมอ
ชื่ออื่นๆเช่น กิเกีย,ชุมเห็ดควาย,ชุมเห็ดนา,ชุมเห็ดเล็ก,พรมดาน,ลับมีนน้อย,หญ้าลึคลีน,หน่อปะ,หน่าเหน่อ,Foetid cassia,Sickle senna
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cassia tora Linn. วงศ์ LEGUMINOSAE.
เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่มขนาดเล็ก
ใบ เป็นใบประกอบมีใบย่อย 3 คู่ รูปไข่กลับปลายกลม โคนสอบกลม
ดอก เป็นดอกช่อสั้นๆ สีเหลือง ออกตามง่ามใบ กลีบดอกขนาดไม่เท่ากัน
ผล เป็นฝักรูปทรงกระบอก ค่อนข้างโค้ง
เมล็ด เป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน
สรรพคุณ
ราก ขับพยาธิในลำไส้ ระบายพิษเสมหะและไข้ บำรุงประสาท ขับปัสสาวะ แก้หืด แก้เสมหะ แก้ตานซาง แก้โรคผิวหนัง เป็นยาระบาย แก้ไข้
ต้น แก้คุดทะราด แก้โรคผิวหนัง เป็นยาระบาย แก้ไข้ ขับปัสสาวะ แก้กษัย แก้หืด
ใบ แก้นอนไม่หลับ บำรุงประสาท ขับปัสสาวะ แก้โรคผิวหนัง เป็นยาระบาย ยาถ่าย ขับพยาธิ ขับเสมหะ แก้ไอ แก้ไอเรื้อรัง แก้อาการเมาเห็ด แก้ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ กล่อมตับ ทำให้ตาสว่าง แก้กลากเกลื้อน
ฝัก แก้ฟกช้ำ ฟกบวม แก้บิด บำรุงหัวใจ
เมล็ด บำรุงหัวใจ ทำให้ชุ่มคอ เป็นยาระงับประสาททำให้ง่วงนอนและนอนหลับสบาย ขับปัสสาวะ ขับพยาธิในลำไส้ แก้ท้องผูก แก้บิด แก้ไข้ ขับพยาธิในท้องเด็ก แก้ปัสสาวะพิการ แก้ตาแดง ตาฝ้ามัวตาฟาง ทำให้ตาสว่าง บำรุงสายตา แก้ตับแข็ง ตับอักเสบ ใช้กล่อมตับ เป็นยาบำรุงกำลัง รักษาโรคผิวหนัง รักษากลากเกลื้อน แก้คุดทะราด แก้หืด
ทั้งห้าสมุนไพร ยาระบาย ยาถ่าย ขับพยาธิในลำไส้ ขับปัสสาวะ ขับพยาธิในท้องเด็ก ระบายพิษเสมหะและไข้ แก้ไข้ ไข้หวัดใหญ่ ไข้หวัด บำรุงประสาท ทำให้ตาสว่าง แก้เสมหะ กล่อมตับ แก้หืด แก้โรคผิวหนัง แก้ตานซาง แก้คุดทะราด
ไม่ระบุส่วนที่ใช้ แก้เสมหะ ขับลมและเสมหะ บำรุงไต ยาระงับประสาท ระบายท้อง แก้ตานซางท้องขึ้น แก้นอนไม่หลับ แก้ไข้ แก้หืด แก้คุดทะราด
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา ต้านเชื้อไวรัส ต้านมาเลเรีย ยับยั้งการหดเกร็งของลำไส้ กระตุ้นการทำงานของphagoicyte ยับยั้งการงอกของพืช เป็นยาระบาย กดการทำงานของหัวใจ กระตุ้นการหดตัวของกล้ามเนื้อเรียบ ทำให้เส้นเลือดหดตัว ลดความดันโลหิต ทำให้กล้ามเนื้อมดลูกบีบตัว ยับยั้งความเป็นพิษต่อตับ ลดระยะเวลาการนอนหลับ ที่เกิดจากบาร์บิตูเรท มีฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์ มีฤทธิ์ฆ่าหอย ต้านการชัก