ทับทิม
ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น เซียะลิ้ว พิลา,พิลาขาว,มะก่องแก้ว,มะเก๊าะ,หมากจัง
ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Punica granatum L.var.granatum วงศ์ MYRTACEAE.
เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่ม สูงไม่เกิน 3 เมตร ปลายกิ่งอ่อนห้อยลู่ลง ปลายกิ่งเล็กมักกลายเป็นหนามแหลมๆ
ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยว ออกเป็นคู่ๆตรงข้ามกัน รูปขอบขนานแกมรูปหอกกลับ โคนใบสอบแคบ ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบจะกว้าง เนื้อใบเนียนค่อยข้างบางและเป็นมัน
ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นดอกสีแดงออกเป็นดอกเดี่ยวๆ หรือรวมเป็นกระจุกไม่เกิน 5 ดอกตามปลายกิ่ง กลีบรองดอกหนา โคนกลีบผนึกติดกันเป็นหลอด ปลายหลอดจักเป็นฟันเลื่อย และปลายหยักจะโค้งออก กลีบดอกมีจำนวนเท่าๆกับกลีบรองดอกร่วงง่าย เกสรตัวผู้ติดอยู่ตามผนังกลีบรองดอก ด้านในรังไข่จะจมอยู่ในฐานดอก
ผลสมุนไพรไทยนี้ เป็นผลกลมโตผิวนอกแข็งเป็นมัน ผลแก่จะแตกอ้าออก เผยให้เห็นเมล็ดที่มีเนื้อเยื่อใสๆสีขาวอมชมพูภายใน

สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ
รากสมุนไพรไทยนี้ แก้พยาธิในท้องในลำไส้ แก้พยาธิเส้นด้าย ขับพยาธิไส้เดือน แก้ตานขโมย แก้พยาธิตัวตืด แก้เจ็บคอ ฝาดสมาน
เปลือกรากสมุนไพรไทยนี้ แก้ตกขาว แก้ตกเลือด หล่อลื่นไส้ ขับพยาธิตัวตืด ขับพยาธิไส้เดือน ฝาดสมาน แก้อาการท้องเดิน แก้บิด บิดมูกเลือด รักษาโรคลักปิดลักเปิด ขับพยาธิ
ต้นสมุนไพรไทยนี้ ขับพยาธิตัวตืด ขับพยาธิไส้เดือน ขับพยาธิ แก้ท้องร่วง แก้บิด
เปลือกต้นสมุนไพรไทยนี้ รักษาโรคลักปิดลักเปิด แก้พยาธิไส้เดือน สมานแผล แก้ท้องร่วง แก้บิด บิดมูกเลือด ขับพยาธิตัวตืด แก้อาการท้องเสีย ฝาดสมาน
ใบสมุนไพรไทยนี้ แก้ท้องร่วง แก้บิดมูกเลือด พอกแผลจากหกล้มหรือกระทบกระแทก แก้อาเจียน รักษาตาเจ็บ อมกลั้วคอ ทำยาล้างตา ชะล้างแผลมีหนองเรื้อรังบนศีรษะ รักษาโรคลักปิดลักเปิด
ดอกสมุนไพรไทยนี้ ใช้ห้ามเลือด แก้เลือดกำเดา แก้บาดแผล แก้หูชั้นกลางอักเสบ
ผลอ่อนสมุนไพรไทยนี้ ปิดธาตุ สมานแผล แก้บิด แก้ท้องร่วง แก้ปวดเอว บำรุงกำลัง
เปลือกผลสมุนไพรไทยนี้ แก้ท้องเดิน ท้องถ่าย แก้บิด ปิดธาตุ คุมธาตุ แก้แผลพุพองเน่าเปื่อย ห้ามเลือด แก้ตกขาว แก้หิด ขี้กลาก ฝาดสมาน สมานแผล ขับพยาธิ
เมล็ดสมุนไพรไทยนี้ แก้โรคลักปิดลักเปิด บำรุงกระเพาะอาหาร ทำให้เจริญอาหาร แก้ปวดกระเพาะอาหาร แก้จุกแน่น อาหารไม่ย่อย แก้ท้องเสีย
เนื้อหุ้มเมล็ดสมุนไพรไทยนี้ แก้โรคลักปิดลักเปิด
ทั้งห้ของสมุนไพรไทยนี้ ขับพยาธิ ระบายถ่ายพยาธิเส้นด้าย และพยาธิตัวตืด สมานแผล แก้บิดมูกเลือด แก้ท้องร่วง แก้ท้องเสีย
ไม่ระบุส่วนที่ใช้ แก้ท้องเสีย ท้องร่วง ขับพยาธิตัวตืด
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านไมโครแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา ต้านเชื้อไวรัส ยับยั้งHuman Immunodeficiency Virus type 1(HIV-1)protease ต้านเชื้อบิดมีตัว ต้านเชื้อGiardia แก้ท้องเสีย ขับพยาธิ ขับพยาธิตัวแบน ขับพยาธิตัวกลม ขับพยาธิปากขอ ขับพยาธิใบไม้ในตับ ฆ่าแมลง ต้านมาลาเรีย ฆ่าหอย ลดความดันโลหิต ยับยั้งการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อ ทำให้กล้ามเนื้อมดลูกบีบตัว ฤทธิ์เหมือน oxytocin คุมกำเนิด ทำให้กล้ามเนื้อมดลูกคลายตัว ฤทธิ์เหมือนเอสโตรเจน ลดน้ำตาลในเลือด ลดอุณหภูมิกาย ขับปัสสาวะ ยับยั้งการหลั่งของลำไส้ ทำให้แพ้ ทำให้ลำไส้อักเสบ ต้านริดสีดวง ลดการอักเสบ ยับยั้งการสร้างพรอสตาแกลนดิน ยับยั้งเอนไซม์ carbonic anhydrase ยับยั้งเอนไซม์ tyrosinase และการสร้างเมลาโตนิน กระตุ้น glutamate-pyruvate ป้องกันโรคลักปิดลักเปิด ทำให้เกิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ยับยั้งการเจริญเติบโตของพืช ต้านผลของยูเรียในเลือด ป้องกันฟันผุ ต้านออกซิเดชั่น เป็นพิษต่อเซลล์

ภาพประกอบ http://www.bloggang.com/,http://www.rukbarn.com/